plen

Ośrodek Badań Filologicznych i Edytorstwa Naukowego

pok. 126
tel. (22) 6572-742

dyżury: środa 12:00–14:00


Członkowie

Współpracownicy


W 1997 roku z inicjatywy dr hab. Adama Karpińskiego powstał Zespół Edytorstwa i Krytyki Tekstu, który w roku 2000 został przekształcony w Ośrodek Badań Filologicznych i Edytorstwa Naukowego. Ośrodek prowadzi szeroko zakrojone studia nad tradycją filologii, poczynając od jej podstaw językoznawczych (studia nad dziejami myśli gramatycznej, ortografii i interpunkcji – A.P. Lesiakowski, "Gramatyka języka polskiego większa" Antoniego Małeckiego na tle dziewiętnastowiecznych podręczników gramatycznych i ówczesnej polszczyzny, Toruń: UMK 2014) i tekstologicznych (prace nad rękopiśmienną spuścizną pisarzy romantycznych, modernistycznych i współczesnych). Pracownicy Ośrodka publikują i tłumaczą teksty dotyczące zasad współczesnych koncepcji edytorstwa, przygotowują również edycje dokumentów literackich.

W Ośrodku zrealizowano dwa granty edytorskie, które zakończyła publikacja krótkich francuskich tekstów Adama Mickiewicza oraz listów do Adama Mickiewicza:

  • Adam Mickiewicz, Proza artystyczna. Opowiadania, szkice, fragmenty / Prose artistique. Contes, essais, fragments, wstęp i oprac. J. Pietrzak-Thébault, współpr. M. Prussak, K. Rutkowski, J. Wójcicki, Warszawa: Wydawnictwo IBL 2013,
  • Listy do Adama Mickiewicza, t. 1–5, red. nauk. E. Jaworska, M. Prussak, oprac. M. Dernałowicz, E. Jaworska, W. Kordaczuk, J. Krauze-Karpińska, Warszawa: Czytelnik 2014.

O serii Filologia XXI:

W literaturoznawstwie różnych krajów coraz częściej pojawiają się głosy postulujące powrót do filologii rozumianej jako dyscyplina łącząca szeroki zakres zagadnień związanych z pracą nad tekstem, od przygotowania edycji naukowej po odczytanie uwzględniające różne aspekty funkcjonowania słowa. Filologia XXI stanowi część tego nurtu. W ramach serii są publikowane prace z dorobku Instytutu Badań Literackich PAN, tłumaczenia nieznanych w Polsce książek dotyczących krytyki tekstu i edytorstwa naukowego, rozprawy współpracowników Ośrodka Badań Filologicznych i Edytorstwa Naukowego.


W ramach działalności Ośrodka wydawana jest seria Filologia XXI, w której publikowane są prace z dorobku Instytutu Badań Literackich PAN, tłumaczenia nieznanych w Polsce książek dotyczących krytyki tekstu i edytorstwa naukowego oraz rozprawy współpracowników Ośrodka. Dotychczas ukazały się następujące tomy:

  • Peter L. Shillingsburg, Od Gutenberga do Google’a. Elektroniczne reprezentacje tekstów literackich, przekł. P. Bem, red. nauk. A.P. Lesiakowski, Warszawa: Wydawnictwo IBL 2020.
  • John Bryant, Płynny tekst. Teoria zmienności tekstów i edytorstwa w dobie książki i ekranu, przekł. Ł. Cybulski, red. merytoryczna A.P. Lesiakowski, Warszawa: Wydawnictwo IBL 2020.
  • Filologia. Lekcja wolności. Antologia rosyjskich tekstów naukowych, wybór M. Prussak, oprac. redakcyjne P. Bem, przekł. T. Brzostowska-Tereszkiewicz, M. Duszkin, A. Pomorski, M. Prussak, E. Skalińska, Warszawa: Wydawnictwo IBL 2017.
  • Marek Troszyński, Alchemia rękopisu. "Samuel Zborowski" Juliusza Słowackiego, Warszawa: Wydawnictwo IBL 2017.
  • Łukasz Cybulski, Krytyka tekstu na rozdrożach. Anglo-amerykańska teoria edytorstwa naukowego w drugiej połowie XX w., Warszawa: Wydawnictwo IBL 2017.
  • Paweł Bem, Dynamika wariantu. Miłosz tekstologicznie, Warszawa: Wydawnictwo IBL 2017.
  • Archiwa i bruliony pisarzy. Odkrywanie, red. nauk. M. Prussak, P. Bem, Ł. Cybulski, Warszawa: Wydawnictwo IBL 2017.
  • Jerome McGann, Nowa Respublica litteraria. Pamięć i nauka w wieku cyfryzacji, przekł. P. Bem, Ł. Cybulski, O. Mastela, J. Prussak, Warszawa: Wydawnictwo IBL 2016.
  • Tożsamość tekstu. Tożsamość literatury, red. nauk. P. Bem, Ł. Cybulski, M. Prussak, Warszawa: Wydawnictwo IBL 2016.
  • Pierre-Marc de Biasi, Genetyka tekstów, przekł. F. Kwiatek, M. Prussak, Warszawa: Wydawnictwo IBL 2015.
  • Zofia Stefanowska, Mapa romantyzmu polskiego. Pisma z lat 1964–2007, posłowie Z. Łapiński, Warszawa: Wydawnictwo IBL 2014.
  • Roman Zimand, "Dziennik" Adama Czerniakowa – próba lektury, wstęp J. Zieliński, oprac. tekstu P. Sieniuć, Warszawa: Wydawnictwo IBL 2014.
  • Maria Prussak, Od słowa do słowa. Na marginesach krytyki tekstu, Warszawa: Wydawnictwo IBL 2013.
  • Rachela Kapłanowa [Maria Renata Mayenowa], "Wesele" Stanisława Wyspiańskiego. Problemy kompozycji, wstęp T. Dobrzyńska, oprac. tekstu i posłowie M. Prussak, Warszawa: Wydawnictwo IBL 2013.


Większość tomów było finansowane z programu Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego pod nazwą "Narodowy Program Rozwoju Humanistyki" w latach 2012–2017. Z tego programu sfinansowane zostały także następujące książki powstałe w ramach prac Ośrodka:

  • Irena i Tadeusz Byrscy, Czesław Miłosz, Korespondencja, oprac. i komentarze P. Bem przy współpracy M. Prussak, Warszawa: Wydawnictwo IBL 2017.
  • Metafora – tekst – dyskurs, red. nauk. G. Grochowski, J. Kordys, J. Leociak, M. Prussak, "Colloquia Mayenoviana", Warszawa: Wydawnictwo IBL 2017.   
  • Dynamika Wacława Berenta, red. nauk. A. Wójtowicz, Warszawa: Wydawnictwo IBL 2016.
  • E. Jaworska, W. Kordaczuk, J. Krauze-Karpińska, IBL PAN i Spółdzielnia Wydawnicza Czytelnik, Warszawa 2014
  • Listy do Adama Mickiewicza, t. 1–5, red. nauk. E. Jaworska, M. Prussak, oprac. M. Dernałowicz, E. Jaworska, W. Kordaczuk, J. Krauze-Karpińska, Warszawa: Czytelnik 2014.