Kloch Zbigniew

prof. dr hab.
zbigniew.kloch@ibl.waw.pl

były członek Ośrodka Badań Filologicznych i Edytorstwa Naukowego

Główne kierunki zainteresowań naukowych:

teoria literatury, teoria znaku, komunikowanie społeczne, teoria kultury, kultura masowa, proza współczesna

Publikacje:

Książki:

• Tradycje i konwencje. O poezji I wojny światowej. Wrocław 1985;

• Poezja pierwszej wojny. Tradycja i konwencje. Wrocław 1986;

• Spory o język. Warszawa 1995;

• Odmiany dyskursu. Semiotyka życia publicznego w Polsce po 1989 roku. Monografie FNP, Wrocław 2006.

Ważniejsze rozprawy i artykuły:

• O poezji pierwszej wojny światowej. "Teksty" 1981, nr 6, s. 135-146;

• O hiperboli w poezji wojennej. "Pamiętnik Literacki" 1983, z. 3, s.209-239;

• Pieśni i piosenki. O wojennym folklorze. "Literatura Ludowa" 1984, nr 2, 3-40;

• Stanisław Kostka Potocki o języku i stylu. Rekonesans badawczy. "Pamiętnik Literacki" 1986, z. 4, 131-148;

• Kazimierz Brodziński o samogłoskach i kobietach. "Pamiętnik Literacki" 1989, z. 1, 183- 204;

• Słowa i obrazy. Kilka uwag o związkach i zależnościach. "Pamiętnik Literacki" 1990, z. 4, 183-208;

• Między zwyczajem a normą. Dyskusje o poprawności językowej w Polsce na przełomie XVIII i XIX wieku. "Pamiętnik Literacki" 1991, z. 4, s. 95-108;

• O słownikach synonimów z początku XIX wieku. "Teksty Drugie" 1993, nr 2, s. 43-55;

• Uczeni polscy o stylu (1795-1830). "Pamiętnik Literacki" 1993, nr 1, s. 136-161;

• Emil Benveniste. Hasło w: Przewodnik po literaturze filozoficznej XX w., t. 3. Pod red. B.Skargi. Warszawa 1995, Wydawnictwo Naukowe PWN, s. 29-39;

• Ferdinande de Saussure. Hasło w: Przewodnik..., t.4. Warszawa 1996, s.343-353;

• Roman Jakobson. Hasło w: Przewodnik..., t. 4. Warszawa 1996, s. 247-257;

• Uwagi o wspólnocie języka i porozumiewaniu inspirowane lekturą wiersza Szymborskiej: Na wieży Babel. "Pamiętnik Literacki" 1998, nr 4;

• Język i płeć: różne podejścia badawcze. "Pamiętnik Literacki" 2000, z. 1, 141-160;

• De Saussure i lingwistyka feministyczna. W: Krytyka feministyczna. Pod. Red. G. Borkowskiej. Wyd. IBL. Warszawa 2000;

• Dwa, może trzy filmy o reporterach. "Mishellanea", nr 2/3 2001;

• Language and Gender: Social and Psychological Limitation in Communication. W: Psychology of Language and Communication. Ed. Barbara Bokus, volume 4, number 2, 2000, s. 45 - 58;

• Polish Media About 9/11: The Rhetoric and Metaphor of the Dicours. W: "Psychology of Language and Communication", 2003, vol. 4;

• Codzienność, potoczność i czas przeszły. "Teksty Drugie" 2003, nr 5;

• Realisty show i kultura masowa. "Pamiętnik Literacki" 2004, z. 3, s. 145-172;

• Punkt widzenia i ideologia: o relacjach prasowych na temat ataku na Word Trade Center. W: Punkt widzenia w tekście i dyskursie. Pod red. J. Bartmińskiego, S. Niebrzegowskiej-Bartmińskiej, R. Nycza. Lublin 2004, s.171-186;

• Medialny opis tragedii: o relacjach prasowych na temat ataku na WTC. "Pamiętnik Literacki" 2006, z. 1, s. 159-188;

• Metafory w dyskursie publicznym: Michnik, Urban, Miller przed komisją sejmową. "Nauka" 2006 nr 1, s. 65–79;

• Reklama, miasto i kulturowa potoczność. "Teksty Drugie" 2006 nr 4;

• Potoczność i wypowiadanie. Przyczynek do antropologii codzienności. "Studia Litteraria Polono-Slavica" 8, SOW, 2008;

• O przestrzeni miejskiej – kilka uwag z perspektywy teorii kultury. W: Percepcja współczesnej przestrzeni miejskiej. Red. M. Madurowicz. Warszawa 2007;

• Interdyscyplinarność w naukach humanistycznych. Tekst wygłoszony na panelu dotyczącym interdyscyplinarności. IFIS PAN, grudzień 2007; dostępny na stronie: www.ifispan i w innej wersji na stronach www.ibi.uw.edu.pl;

• O MRM. "Nova Polsza", nr 1, 2009;

• O Marii Renacie Mayenowej - w czasie przeszłym i teraźniejszym. "Literaria Copernicana", II/2008;

• Marginalia kultury: o obrazach ciąży i ich znaczeniach w kulturze doświadczenia potocznego. "Image. The International Journal of European Film, Performing Arts and Audiovisual Communication", Vol. IV, kwiecień 2009;

• Przedstawienie i prawda w kulturze doświadczenia potocznego. "Teksty Drugie", nr 5 (119), 2009;

• Iconicity of Discourse In Contemporary Culture. Example: Photographs from the WTC Attack. W : Words and Images. Iconicity of the Texte. Ed. T. Dobrzyńska, R. Kuncheva. Sofia 2008;

• Mowa i ołtarz. O znaczeniach wystąpienia publicznego w dzisiejszej kulturze, na przykładzie przemówienia Papieża Benedykta XVI w Auschwitz-Birkenau. "Pamiętnik Literacki" nr 2 2009;

• Kategoria narracji w warsztacie humanisty. Zapis dyskusji panelowej. W: Narracja, historia, fikcja. Pod red. Ł. Grutzmachera. Warszawa 2009;

• Agresja i kłótnia w mediach a potoczne zachowania językowe. "Nauka", nr 2, 2010;

• Język i zmiana społeczna. Komunikowanie publiczne, naród i tożsamość (w druku, praca powstała w ramach grantu IFiS PAN, IBL);

• Samuraj i gołębie. O ptakach w filmie Jarmuscha. "Teksty Drugie" (w druku).

Recenzje naukowe:

• I. Opacki, Poetyckie dialogi z kontekstem. Katowice 1978. Rec. w : "Pamiętnik Literacki" 1980, z. 3, s 371-376;

• O. Frejdenberg, Mif i literatura drevnosti. Moskva 1978. Rec. w: "Pamiętnik Literacki" 1981, z. 1, s. 378-385;

• O. Zumthor, L’introduction a la poesie orale. Paris 1983. Rec. w: "Pamiętnik Literacki" 1986, z. 3, s. 415-421;

• T. Stępień, Kabaret Juliana Tuwima. Katowice 1989. Rec. w: "Pamiętnik Literacki" 1989, z. 4, s. 342-347;

• M. Polakov, Voprosy poetiki i chudożestviennoj semantiki. Moskva 1979. Rec. w: "Pamiętnik Literacki" 1991, z. 1;

• M. R. Mayenowa, Studia i rozprawy. Warszawa 1993. Rec. w: "Teksty Drugie" 1994, z. 4, s. 112-117;

• Rozgrywanie światów. Formy perswazji w kulturze współczesnej. Pod red I. Iwasiów i J. Madejskiego. Szczecin 1994. Rec. w: "Pamiętnik Literacki" 1996, z. 2, s. 238-243;

• K. Stępnik, Legenda Legionów. Lublin 1995. Rec. w: "Pamiętnik Literacki" 1997, z. 1, s. 190-194;

• M. Adamiec, Dzieło literackie w sieci. Pomysły, hipotezy i interpretacje z pogranicza wiedzy o literaturze, kultury masowej i współczesnej technologii. Gdańsk 2004, "Pamiętnik Literacki" 2006, z. 2, s. 226-271.

Przekłady:

• R. Barthes, Dyskurs historii (Le Discours de l’histoire). Wspólnie z A. Rysiewiczem. "Pamiętnik Literacki" 1984, z. 3, s. 225-236;

• R. Jakobson, Gramatyka poezji i poezja gramatyki (Poezja grammatiki i grammatika poezji). W: R. Jakobson, W poszukiwaniu i istoty języka. Warszawa 1989, s. 190-194;

• Mify narodov mira. (Przekład artykułu wstępnego i wybranych haseł. Publikacja nie ukazała się w druku z przyczyn niezależnych od autorów).

Krytyka literacka:

• Ucieczka od świata. Rec. z: Klaus Mann, Ucieczka na północ. Wydawnictwo "Przedświt". Warszawa 1992. "Gazeta Wyborcza" 1992, nr 34;

• Korzyści z wiedzy. Rec. Lalka i inne. Studia w stulecie polskiej powieści realistycznej. Wydawnictwo IBL. Warszawa 1992. "Gazeta Wyborcza" 1993 (nr 10), Gazeta o Książkach;

• Inna powieść, inna Ameryka. Rec. z: Kurt Vonneguth, Hokus pokus. Wydawnictwo Dolnośląskie. Wrocław 1992. Rec. w: "Gazeta Wyborcza" 1992, nr 133;

• Chrystus z Kremla. Rec. z: B. A. Uspienski, w. A. Żywow, Car i Bóg. Semiotyczne aspekty sakralizacji monarchy w Rosji. Warszawa 1992. "Gazeta Wyborcza" 1992, 29 lipca;

• Prywatna historia literatury. Rec. z: Milan Kundera, Sztuka powieści. Esej. "Czytelnik". Warszawa 1993. "Gazeta Wyborcza" 1993, nr 7.

Udział w życiu naukowo-organizacyjnym:

• Rada Naukowa Ośrodka Badań nad Tradycją Antyczną UW (członkostwo);

• Rada Naukowa Międzywydziałowych Indywidualnych Studiów Humanistycznych UW;

• Fundacja Międzynarodowych Badań Polonistycznych (zastępca prezesa).